Begroting 2010

In de afgelopen week kwam de zogenaamde “septembercirculaire” van het Rijk. Hierin wordt duidelijk gemaakt wat gemeenten aan uitkering kunnen verwachten uit het gemeentefonds. Voor de komende jaren betekent dit voor onze gemeente een lichte meevaller, ten opzichte van de eerdere cijfers. Maar tegelijkertijd wordt in de septembercirculaire ook aangekondigd dat er vanaf 2011 forse bezuinigingen aankomen.

Onze gemeente heeft dankzij jarenlang zorgvuldig financieel beheer nu -financieel gezien- een goede uitgangspositie. Daardoor zijn we tot nu toe ook nog niet genoodzaakt geweest om draconische maatregelen te treffen. We hebben niet hoeven bezuinigen op lopende projecten en activiteiten en konden zelfs stimuleringsmaatregelen nemen om de locale economie te versterken en om de belastingen voor onze burgers laag (en daarmee de koopkracht hoog) te houden. 

Toch moeten we niet onze ogen sluiten voor de werkelijkheid. Ondanks het gegeven dat de koopkracht voor de meeste mensen op peil blijft, loopt de werkloosheid in ons land op (van 304.000 werklozen in 2008 naar 615.000 werklozen in 2010).  De overheidsfinancien verslechteren fors (van een begrotingsoverschot van + 0,5 naar een begrotingstekort van – 6,2) en de staatschuld stijgt. Ondernemers zien de vraag en de productie (snel) inzakken. Schoolverlaters en 55+ ers komen moeilijker aan een baan. Een huis verkopen wordt lastiger en pensioenen staan onder druk.

Het kabinet Balkenende vindt dat je niet middenin een diepe recessie perse de begroting sluitend moet willen houden, zoals o.a. de VVD voorstelde. Dat dit rampzalig uitwerkt hebben we geleerd van de crisis in de jaren ’30. Voor de korte termijn zet het kabinet Balkenende dan ook in op herstel van zekerheid en perspectief. Wel wordt een loonmatiging voorgesteld (de nullijn) en wordt een verhoging van de AOW leeftijd voorgesteld, naar de 67 jarige leeftijd.  Direct gevolg van dit beleid is ook, dat gemeenten die een gezonde financiele uitgangspositie hebben, niet nu al met ingrijpende kortingen te maken krijgen.

Toch zullen we er ook in Huizen niet aan ontkomen dat we moeten gaan nadenken over ombuigingen. In 2010 zal het overheidstekort zijn opgelopen tot 36,5 miljard euro (dat is ca. 175 euro per persoon per maand en exclusief het geld dat naar de banken is gegaan!). Het kabinet wil die rekening niet doorschuiven naar toekomstige generaties. Er zal dus fors moeten worden omgebogen, al was het alleen al om het draagvlak en de betaalbaarheid van ons stelsel aan sociale voorzieningen overeind te houden.

Tijdens de behandeling van de begroting 2010 in de commissie ABM van afgelopen week werd dit onderwerp al ter sprake gebracht. Het blijft echter lastig om als gemeentebestuur op iets vooruit te lopen waarvan we de volle omvang nog niet goed kunnen overzien. Ik denk dat het raadzaam is om de discussie over mogelijke toekomstige ombuigingen plaats te laten vinden in het kader van het nieuwe collegeprogramma, dat na de gemeenteraadsverkiezingen in maart volgend jaar het licht zal zien. Tot die tijd moeten we in ieder geval voorzichtig zijn met het aangaan van nieuwe structurele verplichtingen.